Những công trình dưới đây không chỉ nổi tiếng với phong cách kiến trúc độc đáo mà còn được biết đến là những kiệt tác với mái vòm tuyệt đẹp, ấn tượng.
1. Nhà thờ Saint Basil, Moscow, Nga:
Được xây dựng từ 1534-1561, nhà thờ nổi tiếng đầy màu sắc này mang đậm kiến trúc Byzantine truyền thống của Nga. Saint Basil có 9 mái vòm hình củ hành, một nét đặc trưng của các mái vòm nhà thờ ở Nga.
2. Taj Mahal, Agra, Ấn Độ:
Taj Mahal là một lăng mộ lớn bằng đá cẩm thạch trắng, được xây dựng từ năm 1632-1653 theo lệnh của hoàng đế Mughal Shah Jahan để tưởng nhớ người vợ yêu quý của mình. Nổi bật nhất trong kiến trúc này chính là mái vòm bằng đá cẩm thạch che phủ lăng mộ. Với chiều cao khoảng 35m, Taj Mahal được trang trí tinh tế với họa tiết hoa sen.
3. Nhà thờ Hagia Sophia, Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ:
Được xây dựng từ thế kỷ 6, Hagia Sophia bạn đầu là một nhà thờ của người Constantinople, nhưng sau đó đã trở nhà thời Hồi giáo vào thế kỷ 15 khi người Ottoman xâm lược thành phố. Hiện nay, Hagia Sophia là một viện bảo tàng, Nhà thờ có mái vòm khổng lồ với đường kính 31m, phủ lên toàn bộ diện tích của nhà thờ, nên nó được coi là nơi có không gian khép kín lớn nhất trên thế giới.
4. Thánh đường St.Peter, Vatican, Ý:
Được xây dựng vào năm 1506 và mất hơn một thế kỷ, Thánh đường St.Peter mới được hoàn thành vào năm 1615. Mái vòm nổi tiếng của nó được xây dựng theo các mái vòm của đền Pantheon và Florence Duomo và trở thành côn trình mái vòm lớn nhất của Kitô giáo. Năm 1547, Michelangelo đã thiết kế lại mái vòm với tổng chiều cao lên tới 136.57m từ nền nhà thờ lên đỉnh thánh giá bên ngoài và được coi là mái vòm cao nhất thế giới.
5. Đền Pantheon, Rome, Ý:
Đền Pantheon được xây dựng vào năm 126 sau Công nguyên, là đền thờ các vị thần La Mã và trở thành Giáo hội Công giáo La Mã từ thế kỷ thứ 7. Ngôi đền có mái vòm bằng bê tông với một lỗ khá to ở trên đỉnh. Gần hai ngàn năm sau khi được xây dựng, mái vòm nổi tiếng của Pantheon vẫ là mái vòm bê tông gia cố nhất trên thế giới.
6. Dome of the Rock, Jerusalem:
Hoàn thành vào năm 691 sau Công nguyên, Dome of the Rock là một trong những thành tựu đầu tiên và phổ biến nhất của kiến trúc Hồi giáo. Nằm trên ngọn núi Temple Mount, địa điểm tôn giáo gây tranh cãi nhất trên thế giới, nhà thờ này không phải là thuộc Hồi giáo. Dome có lẽ là tòa nhà đẹp nhất trong thành phố xưa cũ, nổi bật với mái vòm bằng vàng rực rỡ có thể nhìn thấy từ xa, nội thất lấp lánh với các lớp gốm sứ, tranh đá khảm và thư pháp Ả Rập.
7. Nhà thờ Hồi giáo Shah, Isfahan, Iran:
Nhà thờ Hồi giáo Shah (hay còn gọi là nhà thời Hồi giáo Imam) được coi là một trong những kiệt tác của kiến trúc Ba Tư. Nó được khởi công từ năm 1611 và đẹp lộng lẫy với những bức tranh ghép bảy màu tinh tế. Mái vòm của nhà thờ có chiều cao 53m và là một biểu tượng của thời kỳ phục hưng của triều đại Safavids.
8. Nhà thờ Santa Maria del Fiore, Florence, Ý:
Được khởi công vào năm 1296 theo phong cách Gothic và hoàn thành vào năm 1436, nhà thờ là một trong những biểu tượng của thành phố Florence. Vương cung thánh đường là một trong những nhà thờ lớn nhất của Ý, và cho đến bây giờ, mái vòm của nó vẫn nổi tiếng với mái vòm bằng gạch lớn nhất được xây dựng trên thế giới.
9. Reichstag, Đức:
Reichstag được hoàn thành vào năm 1894 để đáp ứng nhu cầu của nước Đức mới thống nhất cần một tòa nhà quốc hội lớn hơn. Paul Wallot, kiến trúc sư thiết kế Reichstag giống như một cung điện thời Phục hưng. Năm 1933, tòa nhà bị hư hại trong một vụ cháy gây ra bởi một cộng sản người Hà Lan. Sau khi nước Đức thống nhất, nó đã trở thành nơi hội họp của quốc hội Đức hiện đại. Reichstag đã được phục hồi và thay đổi đáng kể, nhất là việc bổ sung một mái vòm thủy tinh được thiết kế bởi kiến trúc sư người Anh Norman Foster. Mái vòm có một tầm nhìn ngoạn mục cảnh quan đô thị xung quanh Berlin.
10. Nhà thờ Hồi giáo Lotfollah, Isfahan, Iran:
Được xây dựng vào đầu thế kỷ 16, nhà thờ Hồi giáo Lotfollah, hay còn gọi là nhà thờ Hồi giáo Sheikh Lotf Allah là một trong những kiệt tác của kiến trúc Ba Tư. Lotfollah được xây dựng như một nhà thờ Hồi giáo dành riêng cho triều đình, không giống như nhà thờ Hồi giáo Shah được dành cho công chúng. Vì lý do này, các nhà thờ Hồi giáo không có bất kỳ ngọn tháp nào và có kích thước nhỏ hơn. Trong suốt lịch sử, Lotfollah thường được gọi là nhà thờ Hồi gióa mái vòm bởi mái vòm phẳng tuyệt đẹp của nó.
11. Dự án Eden, Cornwall:
Đây là dự án hiệu ứng nhà kính lớn nhất thế giới. Dự án này mất hai năm rưỡi để xây dựng và mở cửa cho công chúng tham quan vào năm 2001. Nó bao gồm hai công trình mái vòm liền kề, là nơi sinh sống của nhiều loài thực vật từ khắp nơi trên thế giới. Công trình đầu tiên mô phỏng một môi trường sống nhiệt đới và cái thứ hai là một môi trường Địa Trung Hải. Các mái vòm được tạo bởi hàng trăm khối nhựa hình lục giác và ngũ giác được bao bọc bởi khung thép.
12. Tháp Great ở Sanchi, Ấn Độ:
Tháp Great ở Sanchi là công trình cấu trúc đá lâu đời nhất ở Ấn Độ và được xây dựng bởi hoàng đế Ashoka Đại đế trong thế kỷ 3 trước Công nguyên. Cốt lõi của nó là một mái vòm bằng gạch đơn giản, được xây dựng trên các di tích của Đức Phật. Bảo tháp được mở rộng một thế kỷ sau đó với các phiến đá gần gấp đôi kích thước ban đầu của nó. Mái vòm của nó bị gọt một phần đỉnh và thêm vào một ngọn tháp ba lọng chồng lên nhau trong một lan can hình vuông.
13. Nhà thờ lớn St.Paul, London:
Được xây dựng vào thế kỷ 17, nhà thờ lớn St.Paul là một trong những điểm đến nổi tiếng và là đặc điểm nhận dạng quen thuộc của London. Nhà thờ đã bị đánh bom trong chiến tranh thế giới thứ hai, nhưng may mắn không bị thiệt hại gì vì đã được các nhân viên cứu hỏa ứng cứu kịp thời. Mái vòm ấn tượng cao 108m của nhà thờ được lấy cảm hứng từ nhà thờ St Peter ở Rome.
14. Điện Capitol, Washington, Mỹ:
Nằm trên ngọn đồi cùng tên, điện Capitol là nơi họp quốc hội thường niên của Mỹ. Phiên họp đầu tiên của Quốc hội diễn ra tại điện Capitol vào ngày 17/11/1800 mặc dù khi đó nó vẫn chưa được hoàn thành. Mái vòm của Capitol hiện nay không phải là cái đầu tiên, nó đã thay thế cho mái vòm đầu tiên khi Capitol được mở rộng hơn vào những năm 1850 do số lượng các chính khách từ nhiều tiểu bang mới thành lập ngày càng tăng.
